Czy warto korzystać z chwilówek?

Potrzebujesz dostępu do dodatkowych środków na koncie? Spotkałeś ofertę pożyczki pozabankowej i zastanawiasz się, czy warto z niej skorzystać? Z tego artykułu dowiesz się, jak funkcjonują firmy pożyczkowe i przekonasz się, czy ich produkty zawsze muszą być mniej opłacalne, niż produkty oferowane przez banki.

Jak funkcjonują firmy pożyczkowe

Rynek firm pożyczkowych w Polsce przeżywał dynamiczny rozwój po roku 2010, kiedy to na skutek ogólnoświatowego kryzysu utrudniono dostęp do kredytów konsumenckich oferowanych przez banki. Od tej chwili z roku na roku wzrastały wymagania, które musiała spełniać osoba ubiegająca się o kredyt w banku. Wprowadzenie tych regulacji było podyktowane przede wszystkim decyzjami politycznymi. Utrudnienia w dostępie do kredytów miały zapobiec nadmiernemu zadłużaniu się społeczeństwa.

Lukę na rynku błyskawicznie wypełniły podmioty pozabankowe. Firmy pożyczkowe oferowały swoje usługi osobom, które z najróżniejszych przyczyn nie mogły otrzymać kredytu w banku. Reklamy parabanków przekonywały, że cały proces udzielania dostępu do środków odbywać się będzie w sposób jak najbardziej profesjonalny. Jednak brak regulacji na ówczesnym rynku pożyczek pozabankowych szybko doprowadził do nadużyć. Te związane były najczęściej z nakładaniem na klientów horrendalnych kosztów w przypadku jakichkolwiek opóźnień ze spłatą zobowiązania. Ogólnopolskie media obiegały informacje o osobach, które w wyniku korzystania z chwilówek wpadły w pętlę zadłużenia i błyskawicznie straciły majątek.

Pomimo tego, każdego roku ponad 4 miliony Polaków decydowało się na korzystanie z usług branży pozabankowej. I nie było to podyktowane wyłącznie koniecznością. Branża pożyczek pozabankowych cieszyła się zainteresowaniem przede wszystkim z uwagi na błyskawiczny dostęp do wnioskowanej kwoty pieniędzy. Firmy pożyczkowe nie są skrępowane tak rygorystycznymi przepisami, dotyczącymi oceny zdolności kredytowej, jak banki. Wobec tego maksymalnie uprościły proces weryfikowania danych podawanych przez klienta w trakcie składania wniosku. Ponadto firmy z tej branży błyskawicznie wdrożyły najnowsze rozwiązania technologiczne, które umożliwiły wypłatę klientowi wnioskowanej kwoty pieniędzy już w kilkanaście minut po złożeniu wniosku. Wobec tego oferta zdobyła uznanie konsumentów, którzy potrzebowali niewielkiej pożyczki na krótki okres i nie zamierzali przechodzić przez skomplikowane procedury bankowe.

Czy pożyczka zawsze jest droższa niż kredyt

Firmy z tej branży wykorzystały też wszystkie możliwości, które zapewnia pożyczanie pieniędzy w myśl przepisów kodeksu cywilnego (w przeciwieństwie do prawa bankowego, które określa formę kredytów). Jedną z nich jest udzielanie darmowych pożyczek. Takie produkty najczęściej oferowano nowym klientom firmy. W ich przypadku, po upływie okresu pożyczki, byli zobowiązani zwrócić firmie dokładnie taką samą kwotę pieniędzy, jaką od niej otrzymali. Miało to budować zaufanie i lojalność wobec pożyczkodawcy.

Tym niemniej do pozabankowych produktów finansowych przylgnęła opinia drogich. Choć nie zawsze słusznie. Przytłaczająca część konsumentów do oceny opłacalności produktu wykorzystuje współczynnik Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania, który w przypadku chwilówek może przyjmować astronomiczne wartości (RRSO na poziomie kilkuset procent, w przypadku tych produktów, nie stanowi nic nadzwyczajnego). Należy przy tym zauważyć, że współczynnik RRSO został zaprojektowany do oceny opłacalności kredytów o okresie trwania, jak sama nazwa wskazuje, co najmniej roku i kompletnie nie nadaje się do oceny kosztów pożyczania pieniędzy na kilka lub kilkadziesiąt dni. RRSO na poziomie kilkuset procent wcale nie oznacza, że konsument jest zobowiązany do zwrotu pożyczkodawcy kilkakrotnie większej kwoty, niż otrzymał. Klienci firm pożyczkowych podkreślają, że w przypadku korzystania z programów promocyjnych lub lojalnościowych ostateczne koszty zobowiązania mogą być zdecydowanie mniejsze, niż analogicznego kredytu w banku.

Ogromny wpływ na kształt rynku pożyczek pozabankowych miało wprowadzenie w 2015 roku ustawy antylichwiarskiej, określającej maksymalny koszt pożyczki oraz objęcie firm pożyczkowych nadzorem ze strony instytucji państwa. Od tego czasu z roku na rok mamy do czynienia z kolejnymi regulacjami, które zdecydowanie ucywilizowały ten rynek. Ograniczenie potencjalnych zysków zmusiło pożyczkodawców do rzetelnej analizy ryzyka związanego z udzieleniem środków klientowi. Pomimo że otrzymanie pożyczki wciąż jest łatwiejsze, niż kredytu konsumenckiego – firmy pożyczkowe nie sprzedają już produktów osobom nieposiadającym płynności finansowej. Rynek pożyczek ma w Polsce przede wszystkim charakter uzupełniający w stosunku do oferty banków. Produkty firm pożyczkowych są kierowane do konsumentów, którymi z najróżniejszych przyczyn (np. niskiej kwoty pożyczek lub względów organizacyjnych) nie są zainteresowane banki. Obecnie korzystanie z usług firm pożyczkowych, wpisanych na listę Komisji Nadzoru Finansowego jest całkowicie bezpieczne. Natomiast produkty oferowane przez te firmy mogą śmiało konkurować z kredytami konsumenckimi oferowanymi przez banki.

Artykuł powstał we współpracy z portalem o finansach osobistych Abc Pożyczki.